مرکب آهن‌مازو: بررسی روش ساخت، خوردگی و روش‌های درمان خوردگی

هدف: هدف پژوهش حاضر، آشنایی با مرکب آهن‌مازو، روش ساخت، خوردگی این مرکب و روش‌های درمان خوردگی آن، در آثار نگارش‌شده بر روی تکیه‌گاه (محمل) کاغذی می‌باشد. هدف دیگر، رفع و یا به‌حداقل‌رساندن آسیب ناشی از کاربرد روش‌های حفاظتی، با استفاده از انتخاب و به‌کارگیری روش درمان مناسب هنگام برخورد با آثار دارای خوردگی مرکب آهن‌مازو و کنترل خوردگی مرکب در آن‌ها است که البته این امر با داشتن آشنایی از روش‌های موجود میسر می‌گردد. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش، پژوهشی بنیادی است که جمع‌آوری داده‌ها در آن بر پایه اطلاعات حاصل از مطالعات کتابخانه‌ای و پایگاه داده‌ها انجام‌شده است و تحلیل و بررسی‌ها بر اساس داده‌های به‌دست‌آمده از این مطالعات، صورت گرفته است. مطالعه و پژوهش در خصوص مرکب آهن‌مازو و روش‌های درمان خوردگی آن، به‌صورت پراکنده در تحقیقات انجام‌شده است. در این پژوهش، این مطالعات متمرکز و طبقه‌بندی شده و مزایا و معایب هر روش نیز ذکرشده است. یافته‌ها و نتایج پژوهش: مرکب آهن‌مازو از چهار جزء اصلی زاج، مازو، صمغ عربی و آب تشکیل شده است. اکسیداسیون فلزِ کاتالیست و هیدرولیزِ اسیدی دو علت اصلی تخریب آثار نگارش‌شده با مرکب آهن‌مازو می‌باشند. دو روش فیزیکی و شیمیایی (آبی- غیرآبی) برای حفاظت آثار حاوی مرکب آهن‌مازو به‌کاررفته‌اند. هرکدام از روش‌های استفاده‌شده دارای معایب و مزایای خاص خود است و هیچ‌کدام به‌طور کامل، تضمین‌کننده حفاظت از مرکب در طولانی‌مدت نمی‌باشند.